donderdag 30 juni 2022

Geen melati, maar spekkoek

Als het aan de Stichting Nationale Herdenking 15 Augustus 1945 ligt, wordt op 15 augustus voortaan Nationale Spekkoekdag gevierd, zo lijkt het. De stichting wil 'meer jonge mensen betrekken bij de herdenking' en dat doe je natuurlijk met een spekkoekwedstrijd. 
NEE. Gewoon: nee. 


Spekkoek-fotomomentje

Onlangs organiseerde de stichting in samenwerking met het Indische blad Moesson, een wedstrijd spekkoek-bakken, 'want eten hoort bij de Indische cultuur', aldus de stichting. Zowel thuisbakkers als toko's doen mee. De beste spekkoek van de toko's zal geserveerd worden tijdens de herdenking.

"De beste thuisbakker gaat met zijn of haar spekkoek op de thee bij voorzitter Thom de Graaf van de Raad van State. Daar zal een mooie foto worden gemaakt, die op de website en de sociale mediakanalen van Stichting Nationale Herdenking 15 Augustus 1945 wordt geplaatst." Bron: Omroep West

Uiteraard wordt dat een prachtig fotomomentje: de voorzitter van de Raad van State die met een Indische(?) thuisbakker herinneringen ophaalt aan die goede oude koloniale tijd, onder het genot van een lekker kopje koloniale Max Havelaar thee en een plakje Indische spekkoek (die eigenlijk van oorsprong niet Indisch, maar Portugees is: bebinca). Kolonialer kan het niet. Het roept nu al vergeelde beelden op van witte mannen in nog wittere tropenpakken, veranda's en buigende bedienden. Aah... tempo doeloe.

De Stichting Nationale Herdenking 15 Augustus 1945 (een hele mondvol, zelfs zonder spekkoek) lijkt de weg volledig kwijt te zijn. Ze bakken er met dit spekkoek-idee in elk geval helemaal niets van. Oorlogsleed herdenk je niet met een spekkoekwedstrijd, maar met respect. Zeker als je bedenkt dat duizenden in de Japanse concentratiekampen (en daarbuiten) moesten vechten om een rijstkorrel of bezweken aan honger, ziekte of mishandeling. Het is simpelweg ongepast. Wat is in hemelsnaam de link tussen spekkoek en de herdenking van de Japanse capitulatie? Lag de kampbeul van Tjideng soms uren op z'n knieën voor zijn oven om spekkoek te bakken voor de geïnterneerde vrouwen en kinderen? Belachelijk.


Verjonging

De stichting wil 'meer jonge mensen betrekken bij de herdenking', dus dan organiseer je een spekkoekwedstrijd? Serieus? Want 'spekkoek staat symbool voor de Indische cultuur' en 'eten hoort bij de Indische cultuur.' Hou toch op. Een kortzichtiger stereotype kom je zelden tegen. Daar is vast heel lang over vergaderd, onder het genot van een zakje subsidie.

Veel mensen zien de Indiëherdenking elk jaar minder Indisch worden. Die kritiek is mijns inziens meer dan terecht. De ceremonie wordt elk jaar 'witter'. Bovendien wordt 15 augustus steeds verder opgeslokt door 4 en 5 mei met een vleugje 17 augustus. Het is leuk dat je de herdenking inclusiever wilt maken en jongere mensen wilt aanspreken, maar dat doe je niet met spekkoek. Dat doe je met gedegen educatie. 

Hierin ligt een taak voor de overheid: veranker de geschiedenis van Nederlands-Indië nu eindelijk eens in het curriculum. En dan heb ik het niet over die vooringenomen 'onderwijscommissie' die zich vanuit de collectieve erkenning  met dit onderwerp bezighoudt, maar over gedegen onderwijskundigen en historici die een eerlijk en evenwichtig beeld neerzetten. 

Zolang het curriculum niet gewijzigd is, ligt de voorlichting over de historische achtergrond van de herdenking bij de organisatie ervan. Zorg ervoor dat scholen en media weten wat er op 15 augustus herdacht wordt. Het gaat hier om een herdenking, geen spekkoek-evenement. Anders kan de stichting haar naam beter veranderen in de stichting Nationaal Stereotypen & Spekkoekfestijn. Zend dan die herdenking voortaan ook maar uit op 24Kitchen.


©Anneke van de Casteele

Spekkoek of Bebinca?


dinsdag 22 februari 2022

Onderwijs over Nederlands-Indië ten dode opgeschreven

Het dubieuze Dekolonisatie-onderzoek gaat voorgoed het onderwijs over de geschiedenis van Nederlands-Indië veranderen. Na jaren van protest en klachten uit de Indische en Molukse gemeenschap over het gebrekkige curriculum voor basis- en voortgezet onderwijs op dit punt, wordt onze geschiedenis nu in de ramsj gegooid: verkocht aan Indonesië voor 30 zilverlingen en wat handelsbelangen.

Normaliter duurt een wijziging van het curriculum, in het kort: de verplichte lesstof voor basis- en voortgezet onderwijs, minimaal 2 jaar. Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) moet hiervoor groen licht geven aan de Stichting Leerplan Ontwikkeling (SLO) die de scepter zwaait over de eisen waaraan lesstof moet voldoen. Vandaag blijkt echter dat het hele proces al lang in werking is gezet: docenten en uitgevers van lesmateriaal lopen op de zaken vooruit en passen hun lesstof nu al aan. Goede zaak, zou je zeggen, het is hoog tijd. Spoiler: als iets te mooi lijkt om waar te zijn, dan is dat ook meestal zo.

Vandaag kopt Nu.nl namelijk 'Aanpassen verplichte lesstof Indonesië duurt jaren, maar onderwijs pakt door'. Indonesië - niet voormalig Nederlands-Indië. Dat is al een slechte voorbode. Dan lezen we: 

Het gaat minimaal twee jaar duren voordat scholieren als verplichte examenstof moeten weten dat Nederland structureel buitensporig geweld heeft gepleegd en gedoogd tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog (1945-1949). Dat stelt de (SLO) dinsdag tegenover NU.nl. (...) Docenten en uitgevers van lesmateriaal wachten dat niet af. Ze passen nu al hun lesmethoden aan op de uitkomsten van een recent door de Staat betaald onderzoek over de Onafhankelijkheidsoorlog.

Dus, beste lezer, ONGEACHT het feit dat dit onderzoek nu al eenzijdig is gebleken en op cruciale vlakken onjuistheden bevat.

Alderik Visser (SLO): "Je ziet dat uitgevers van lesmateriaal nu al meebewegen met de nieuwe feiten die de laatste tijd bekend zijn geworden over de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog." 

Bent u al wakker, beste lezer?

Ook het voortgezet onderwijs speelt in op recente ontwikkelingen. "Elke docent die de ontwikkelingen rond de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog heeft meegekregen, zal nu al zijn lesstof aanpassen", zegt een woordvoerder van SLO namens OCW. De VO-raad onderschrijft de uitspraken van SLO. "Leraren spelen in op ontwikkelingen in de maatschappij. Geschiedenisdocenten lezen ook de krant." SLO heeft "vergevorderde plannen" rond wat scholieren de komende tien jaar verplicht moeten weten en leren. Die plannen komen naar verwachting in maart naar buiten.

Wacht even, dus waar de Indische gemeenschap al jaren om vraagt en waarover diverse moties in de Tweede Kamer zijn ingediend kon niet, maar nu is pro-Indonesisch aanpassen ineens wél mogelijk en dan ook nog in een versneld tempo? Een dikkere verborgen agenda als deze kom je niet vaak tegen.

Educatieve uitgeverij ThiemeMeulenhoff heeft in samenwerking met het Rijksmuseum extra lesmateriaal ontwikkeld voor het vmbo en het mbo over de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog naar aanleiding van de omstreden tentoonstelling Revolusi,

Dekolonisatie-onderzoeksleider Frank van Vree vond na kritiek die Indonesië-experts uitten dat het rapport beter de term oorlogsmisdaden had kunnen gebruiken. Naar de hevige kitiek van Indische Nederlanders over bijvoorbeeld de overduidelijk gemanipuleerde onderzoeksresultaten van het Bersiap-deelonderzoek wordt dus niet geluisterd.

Als u daarnet nog niet wakker was, dan bent u het nu.

Al jaren wordt er vanuit de Indische en Molukse gemeenschap geklaagd over de slechte staat van het onderwijs waar het de koloniale geschiedenis betreft, met name over voormalig Nederlands-Indië. Lesmethoden zijn summier en verouderd, Generaties Nederlanders weten niets van Nederlands-Indië, weten het verschil niet tussen een Indonesiër en een Indische Nederlander, hebben nog nooit van Bersiap gehoord of van een Japans concentratiekamp. Het is uitermate slecht gesteld met de beeldvorming, wat tot vervelens toe te zien is aan ontelbare fouten in lesmethoden en in de media.

Ik schrijf erover sinds 1995 en de afgelopen jaren ook via mijn blog en diverse andere kanalen: 'Het onderwijs moet op de schop! De Nederlands-Indische geschiedenis dreigt te worden uitgewist! Laat uw stem horen!' Voor deze ene keer is het absoluut NIET leuk om gelijk te hebben.


Oorlogsmisdaden

Voormalig staatssecretaris Blokhuis van VWS heeft onlangs de 'Commissie versterking kennis geschiedenis voormalig Nederlands-Indië' ingesteld, gesubsidieerd met geld uit de omstreden Collectieve Erkenning. Gezien het feit dat enkele leden van deze commissie ook deel uitmaken van het onderzoeksteam van het Dekolonisatie-onderzoek, kan van onafhankelijkheid en zuiverheid geen sprake zijn. Hiermee is de educatie rondom Nederlands-Indische geschiedenis niet in goede handen en het ziet er naar uit dat deze gekleurd zal worden door politieke belangen. 

Beeldvorming over Nederlands-Indië, Indische Nederlanders, Molukkers, Papua's en andere etnische groepen uit de voormalige kolonie gaat bijgekleurd worden met een rood-wit 'woke' sausje. De geschiedenis van wie wij zijn en waarom wij hier zijn gaat officieel de kliko in - of de doofpot, net wat u wilt. En dat komt de Staat der Nederlanden prima uit. Dan is ze ook meteen af van alle claims en de voor rechtsherstel vechtende Indo's, Molukkers en Papua's. Het kost wel wat, maar dan heb je ook iets. De investeringen in Dekolonisatie-onderzoek en de Collectieve Erkenning betalen rijkelijk uit, aangezien die kosten een fooi zijn vergeleken bij wat de Staat de Indische gemeenschap nog schuldig is aan nooit uitbetaalde salarissen (backpay) en schadevergoedingen. Tel uit je winst.

Al deze ontwikkelingen zijn een poging van de Staat om de Indische gemeenschap, Molukkers en Papua's voorgoed het zwijgen op te leggen, monddood te maken. Goh,  die Indo's waren veel leuker toen ze nog zwegen. Nou, dat 'Indisch zwijgen' staat niet in mijn woordenboek en het zou ook niet in het uwe moeten staan. Als wij niet massaal onze mond opendoen en onze geschiedenis zelf aan de jongere generatie doorgeven, wordt Nederlands-Indië straks voorgoed in het curriculum geschreven onder de kop 'Oorlogsmisdaden'


Mea culpa, mea maxima culpa

Politiek en economie is een Siamese tweeling. De Indische geschiedenis wordt opgeofferd voor economische belangen, om Indonesië te vriend te houden. De excuses van Rutte aan Indonesië zijn slechts een formaliteit, waaraan vele (financiële) voordelen kleven. Ik ben benieuwd hoeveel Nederlandse bedrijven straks Borneo gaan ontginnen voor Jokowi's nieuwe hoofdstad Nusantara. Dat Indonesië naar goed oud-Hollands voorbeeld mensenrechten schendt en o.a. de Molukken, West-Papua en Aceh koloniseert, doet er voor 'integer' Nederland niet toe. De kolonisator is dood, lang leve de kolonisator. Hoe onafhankelijk is Indonesië eigenlijk? En hoe kolonisator-af is Nederland? Does neo-kolonialisme ring a bell?

Met het Dekolonisatie-onderzoek worden door de Staat vele vliegen in 1 klap geslagen. Het onderwijs is de sleutel tot de toekomst en de klap op de vuurpijl. En ach, we veranderen wat geschiedensboekjes en over een jaar of 10 halen we heel Nederlands-Indië er gewoon helemaal uit. Dan hebben we er geen actieve herinnering meer aan.

Beste Indische Nederlanders, Molukkers en wat dies meer zij: Mark Rutte heeft zojuist uw geschiedenis schaamteloos verkocht aan Indonesië. Geschiedvervalsing is blijkbaar een stuk goedkoper dan voor eerlijk en evenwichtig onderwijs voor uw kinderen te zorgen.

Welterusten, selamat tidur!


©Anneke van de Casteele